Nguồn gốc của sơn mài

Sơn mài xuất hiện lần đầu tiên cách đây hơn 4000 năm, nhiều bằng chứng được tìm thấy ở Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Miến Điện…
Các nhà khảo cổ vẫn tranh cãi về nguồn gốc của nghệ thuật sơn mài truyền thống. Vào khoảng thời gian từ 1600 – 1046 trước Công nguyên, các nghệ nhân Trung Quốc đã biết sử dụng sơn mài trong cuộc sống hàng ngày và sau đó thêm màu vào chất liệu này để tạo nên tính mỹ thuật trong nhiều sản phẩm nghệ thuật. Vào thế kỷ thứ 5, nghệ thuật sơn mài lưu truyền sang Nhật Bản. Người Nhật đã sử dụng kỹ thuật này để phát triển và sáng tạo, làm nền tảng cho rất nhiều kỹ thuật tác chế sau này. Một trong những kỹ thuật mà các nghệ nhân Nhật Bản đã khám phá ra là kỹ thuật Makie: dán vàng hoặc bạc lên sơn mài. Kỹ thuật này đã góp phần tạo nên sự xuất hiện của nghệ thuật sơn mài. Sau này, kỹ thuật sơn mài phát triển và trở thành một trong những yếu tố chính tạo nên những tác phẩm sang trọng cho những gia đình quyền quý.

Nguồn gốc sơn mài ở Việt Nam

Ở Việt Nam, những dấu vết đầu tiên của chất liệu sơn mài đã được khai quật trước công nguyên hàng trăm năm. Vào thời nhà Đinh (930-950), người Việt đã biết sử dụng mủ của cây sơn để sản xuất sơn và dùng để trát thuyền. Từ thời Lê, Lý, Trần, nhiều cổ vật được tạo ra hoặc trang trí bằng chất liệu này đã được phát hiện và lưu giữ. Cho đến đời vua Lê Nhân Tông (1443-1460), Trần Thượng Công mới được tôn là vị tổ sư đầu tiên của nghề này. Các học trò của ông đã dựng các gian hàng công nhân rải rác nhiều nơi, và những người thợ giỏi được triều đình chấp nhận để trang trí bên trong cung điện. Huế được coi là nơi còn lưu giữ được đầy đủ và rộng rãi nhất các dấu tích về sơn mài.

Làng nghề sơn mài

Nghề sơn mài luôn phụ thuộc vào thời tiết: thích hợp vào mùa xuân và những ngày mưa đầu mùa hạ. Nó cho thấy sự phân bố của nghề sơn mài không chỉ chia theo khu vực, mà còn được liên kết bởi các yếu tố.
Làng sơn mài Đình Bảng (Tiên Sơn – Bắc Ninh) thường lấy sơn mài vàng, bạc của làng Kiêu Kị (Gia Lâm), lấy giấy dó làng Đông Cao, lấy vải màn làng Đình Cả, tạo hình, chạm trổ sản phẩm từ Làng Phù Khê, lấy sơn thô từ Phú Thọ, Yên Bái, lấy dầu trẩu, sơn tra từ Lạng Sơn, Cao Bằng…
Làng nghề Tương Bình Hiệp từ lâu đã nổi tiếng cả nước. được coi như chiếc nôi của ngành sơn mài mỹ thuật địa phương.
Hà Nội vẫn được coi như là nơi tập trung của nguyên liệu và những bậc thầy sơn mài nổi tiếng nhất.

Các loại sơn mài sơn mài truyền thống có thể chia thành 3 loại
– Sơn quang được sử dụng trên các vật dụng bằng mây, tre, gỗ như hộp, khay, … được nhuộm màu nhẹ và rất được người dân ưa chuộng.
– Sơn son thếp vàng chỉ có thể tìm thấy trong các gia đình quyền quý, nhà thờ, long đình, chùa chiền, đặc biệt là lăng tẩm, hoàng cung… Ngày nay có thể thấy vàng trên các pho tượng, câu đối, hộp, cửa võng, cuốn thư… trong các di tích cổ hay viện bảo tàng ở Việt Nam.
– Nổi tiếng và độc đáo nhất là sơn mài đắp nối. Các chi tiết chạm nổi bao gồm hỗn hợp đá non, tro mo cau và giấy vụn mịn. Loại sơn mài này thường được tìm thấy bên trong các cung điện, hoàng cung với nhiều hoa văn phong phú, bắt mắt như rồng, phượng, tứ linh…

Mua tranh sơn mài ở đâu

Sơn mài là một loại chất liệu xuất hiện từ sớm trong lịch sử Việt Nam bên cạnh các dòng tranh sơn dầu đã được biết đến và phổ biến rộng rãi. Theo nghiến cứu khảo cổ, những bằng chứng đầu tiên về sự xuất hiện của chất liệu sơn mài đã xuất hiện từ hàng trăm năm trước Công nguyên. Theo thời gian, sơn mài càng ngày càng được sử dụng nhiều hơn trong nhiều lĩnh vực, điển hình như đẻ trang trí cho những đồ vật của người quyền quý.
Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, sơn mài cuối cùng cũng tìm cho mình một chỗ đứng vững chắc trong làng nghệ thuật hội họa Việt Nam. Sở hữu cho mình một kho tàng tranh độc đáo và đồ sộ, không quá khi công nhận tranh sơn mài là một trong những loại tranh có giá trị thẩm mỹ cao nhất. Tranh sơn mài được tạo nên bởi rất nhiều công sức và tâm huyết. Là một thể loại hội họa đòi hỏi tính kiên trì và tỉ mỉ, những bức tranh sơn mài thường mang một vẻ đẹp sang trọng, từng đường nét được trau chuốt một cách vô cùng cẩn thận, qua đó cũng khiến cho những bức tranh sơn mài có giá trị cao về nhiều mặt.
Tuy tranh sơn mài nổi tiếng về nhiều mặt là vậy, người dân Việt Nam đôi khi vẫn không biết lựa chọn cho mình một địa điểm mua tranh sơn mài hợp lý và uy tín. Chính điều này đôi khi khiến cho họ gặp phải những trường hợp không may mắn như mua phải tranh giả, tranh kém chất lượng, đội ngũ tư vấn của cửa hàng không chuyên nghiệp,… Vì vậy, bantranh.com chính là nơi quý khách có thể yên tâm gửi gắm những suy nghĩ, câu hỏi của mình khi muốn lựa chọn một bức tranh sơn mài đẹp và phù hợp với mục đích sử dụng của mình. Bantranh.com sở hữu một bộ sưu tầm tranh sơn mài đồ sộ với rất nhiều đề tài khác nhau, giúp quý khách có thêm nhiều sự lựa chọn hơn bao giờ hết. Chúng tôi cũng sở hữu một đôi ngũ tư vấn chuyên nghiệp, với nhiều năm làm việc trong lĩnh vực nghệ thuật, đảm bảo sẽ cho quý khách những lời khuyên chân thành và bổ ích nhất mỗi khi quý khách có câu hỏi cần giải đáp.
Một số bức tranh sơn mài đẹp mà chúng tôi đang giới thiệu: