Trong không gian trang nghiêm của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, bức tranh sơn dầu “Tiếng hát mùa chiến dịch” của Mai Văn Hiến là điểm sáng tại triển lãm “Đường lên Điện Biên”. Sự kiện này, diễn ra từ 26/4 đến 15/5, kỷ niệm 70 năm thắng lợi trận Điện Biên Phủ, trưng bày 70 tác phẩm nghệ thuật từ hội họa đến điêu khắc của 34 nghệ sĩ, bao gồm các tác phẩm từ giai đoạn 1949 đến 2009.
Mai Văn Hiến (1923-2006), với nhiều năm gắn bó với quân đội và Hội Mỹ thuật Việt Nam, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lĩnh vực nghệ thuật với những tác phẩm hiện thực phản ánh tinh thần lạc quan, sự gắn kết chặt chẽ giữa quân và dân. Ông được biết đến với các bức chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh và các chiến sĩ, tạo ấn tượng mạnh mẽ bằng phong cách vẽ giản dị mà sinh động.
Cùng thời điểm, Trần Đình Thọ, qua tác phẩm “Kéo pháo Điện Biên” sáng tác năm 1994, đã thể hiện sự vất vả và quyết tâm của người lính trong đêm tối, chuẩn bị cho chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. Sinh năm 1919 và từng là hiệu trưởng của trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam, Trần Đình Thọ đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển của nghệ thuật Việt Nam và nhận được giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật vào năm 2001.
Họa sĩ Cao Trọng Thiềm, qua tác phẩm “Điện Biên năm ấy”, đã khắc họa chân thực không khí khốc liệt của trận chiến với hình ảnh các chiến sĩ và nữ dân công cùng hợp sức trong chiến đấu. Sinh năm 1942, ông là người có những trải nghiệm phong phú từ thời gian làm việc tại Thông tấn xã Việt Nam, đã dùng nét vẽ của mình để kể lại những câu chuyện lịch sử.
Bức “Đường lên Điện Biên” của Trần Khánh Chương, hoàn thành vào năm 2005, cùng với sự nghiệp dài hơi trong ngành hội họa, đã ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng. Là người có kiến thức uyên bác về nghệ thuật, ông đã phát triển sự nghiệp của mình trên nhiều lĩnh vực, từ hội họa, đồ họa cho đến gốm.
Tại triển lãm, người xem còn được chiêm ngưỡng những tác phẩm ấn tượng khác, như “Kết nạp Đảng ở Điện Biên Phủ” của họa sĩ Nguyễn Sáng hay “Hành quân” của Nguyễn Sỹ Ngọc, vẽ dựng lại những hình ảnh của bộ đội trong quá trình di chuyển tới chiến trường, phản ánh sự kiên cường và quyết tâm. Các tác phẩm này không chỉ là những mảnh ghép lịch sử mà còn là nguồn cảm hứng cho người xem hiện đại về lòng dũng cảm và hy sinh của những người lính.
Thêm vào đó, “Đánh vào trung tâm Điện Biên Phủ” của Nguyễn Thế Vị, vẽ năm 1966, là một tác phẩm đặc biệt thu hút, mô tả cuộc tấn công quyết định vào trung tâm chỉ huy của địch, là biểu tượng của chiến thắng Điện Biên Phủ. Nét vẽ mạnh mẽ và cảm xúc thể hiện trong tác phẩm gợi lại những khoảnh khắc hào hùng của lịch sử Việt Nam.
Ngoài ra, bộ sưu tập còn có chùm ký họa chiến trường Điện Biên Phủ của họa sĩ Tô Ngọc Vân, những tác phẩm cuối cùng trước khi ông hy sinh. Trong số đó, “Chuẩn bị đi chợ” vẽ năm 1954, là một trong những điểm nhấn đáng chú ý, thể hiện cuộc sống hằng ngày của người dân trong bối cảnh chiến tranh, qua đó phản ánh sự gắn kết mật thiết giữa quân và dân trong những năm tháng khó khăn.
Cuối cùng, triển lãm cũng giới thiệu công nghệ cinemagraph để mang lại trải nghiệm mới mẻ cho khách tham quan. Các bức vẽ không chỉ được trưng bày trực tiếp mà còn được số hóa, tạo ra hiệu ứng chuyển động nhẹ nhàng, giúp khách tham quan cảm nhận được sự sống động của các tác phẩm. Khu vực trình chiếu kỹ thuật số này cũng trưng bày mô hình xe thồ, trang phục và vật dụng của quân và dân tham gia trận Điện Biên Phủ, mang đến cái nhìn toàn diện và sâu sắc về một thời kỳ quan trọng trong lịch sử Việt Nam.
Triển lãm “Đường lên Điện Biên” không chỉ là dịp để ngưỡng mộ các tác phẩm nghệ thuật mà còn là cơ hội để thế hệ hiện tại và tương lai hiểu thêm về tinh thần yêu nước và sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc, qua lời giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, ông Nguyễn Anh Minh. Những tác phẩm này không chỉ tái hiện lịch sử mà còn truyền cảm hứng cho những người chiêm ngưỡng chúng.