Bức tranh vẽ cảnh quần áo được nhuộm màu chuẩn bị đón Tết. Những người phụ nữ trong tranh mặc áo nâu, quần đen, quàng khăn đen, đi chân trần… Buổi đấu giá “20th and 21st Century Art Evening Sale” do nhà đấu giá Christie’s Hong Kong thực hiện vào đêm ngày 24/5 thu hút sự chú ý của giới sưu tầm hội họa Việt Nam, có tới 4 tác phẩm của 3 họa sĩ Việt Nam được đưa lên sàn đấu giá.
Riêng bức tranh “Thợ nhuộm” của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh (1892-1984), ước tính của nhà đấu giá hiện là từ 2 đến 3 triệu đô la Hồng Kông (tương đương từ 257,000 USD đến 386,000 USD hoặc 5,9 đến 8,9 tỷ đồng). Bức tranh được tạo ra vào năm 1931 và có kích thước 60,5 x 88 cm.
Bức tranh vẽ cảnh người dân đang nhuộm quần áo để chuẩn bị đón Tết. Một cuộc sống cũ được mô tả trong bức tranh. Đây là một tác phẩm đầy hoài niệm, những người phụ nữ trong tranh mặc áo sơ mi nâu và quần tây, quàng khăn đen, đi chân đất…Những cách thể hiện của Nguyễn Phan Chánh luôn chân thực và mộc mạc. Người phụ nữ trong tranh của ông đối lập với những người phụ nữ quyền quý, cao sang xuất hiện trong tranh của hai danh họa cùng thời là Lê Phổ và Mai Trung Thứ. Tác phẩm “Thợ nhuộm” của Nguyễn Phan Chánh mang những nét đặc trưng trong phong cách hội họa của riêng ông, đồng thời mang trong mình những kỷ niệm, cảm xúc khó quên của một thời thơ ấu cùng sự nghèo khó mà ông đã trải qua. Nguyễn Phan Chánh là một nhân vật có một không hai trong thế hệ họa sĩ cao học Đông Dương đầu tiên. Nếu nhìn vào lý lịch của ông, người xem sẽ hiểu thêm rất nhiều điều về ông ấy. Lúc ra trường, ông đã 38 tuổi, già hơn nhiều so với các họa sĩ cùng lớp như Lê Phổ hay Mai Trung Thứ (lúc ra trường hai họa sĩ này mới 23-24 tuổi). Nguyễn Phan Chánh sinh ra ở một làng quê nghèo ở Hà Tĩnh, Tuổi thơ và những kỷ niệm éo le đã cho ông một góc nhìn và cách tiếp cận khác khi bước vào thế giới hội họa. Cha của Nguyễn Phan Chánh, một nhà Nho, là người đã dạy ông học, nhưng khi Nguyễn Phan Chánh lên 7 tuổi thì cha ông mất. Kể từ đó Nguyên Phan Chánh giúp mẹ kiếm thêm tiền sinh hoạt gia đình bằng cách đi chợ, ngồi vẽ chân dung cho những khách hàng. Về sau, Nguyễn Phan Chánh theo ngành học tập, theo học sư phạm và trở thành giáo viên tiểu học. Đi dạy được mấy năm, Nguyễn Phan Chánh thi đậu vào Trường Mỹ thuật Đông Dương.
Nguyễn Phan Chánh luôn theo đuổi vẻ đẹp của sự giản dị trong hội họa, ông thích sử dụng nghệ thuật “Chiaroscuro” (sự kết hợp giữa gam màu sáng và tối) trong các tác phẩm của mình. Bức “Thợ nhuộm” có các nét riêng đặc biệt trong phong cách tranh của Nguyễn Phan Chánh, nhưng có một điểm khác biệt độc đáo trong tác phẩm, đó là những đường nét thư pháp xuất hiện trong tranh. Chủ đề của bức tranh xoay quanh những con người giản dị. Từ cuộc sống thường ngày, họ làm những công việc xưa cũ, cụ thể là nhuộm quần áo cũ trước Tết, khuôn mặt của họ được khắc họa một cách thưa thớt. Bức tranh thể hiện lối sống dân dã và thôn quê. Màu đen được sử dụng rất nhiều trong hội họa, nghĩa là màu khăn, màu quần, màu nước lốm đốm bên trong chậu, và một số sơn loang ra bên ngoài. Trang phục của phụ nữ rất đơn giản, gần như giống hệt nhau. Sự mộc mạc còn thể hiện ở đôi chân trần, trong khung cảnh giản dị. Trong bức tranh có một sự hài hòa bí ẩn với tổng thể. Những dòng thư pháp xuất hiện trong bức tranh thể hiện tư tưởng vá tính thẩm mỹ của họa sĩ. Trong tranh có một bài thơ tựa đề về thời điểm cuối đông, đầu xuân, thời tiết thay đổi, cũng là lúc mọi người chuẩn bị quần áo đón Tết. Chỉ có một số tác phẩm của Nguyễn Phan Chánh có nhan đề thơ. Theo các chuyên gia, chỉ có ba bức tranh của ông có nhan đề thơ , bao gồm “Thợ nhuộm” (1931), “Thợ khâu” (1930), và “Người bán ốc” (1929). Đó cũng là lý do tại sao chúng thường được gọi là “bộ ba”.
Qua phong cách nghệ thuật của Nguyễn Phan Chánh, có thể thấy thế giới quan bao quanh ông không coi cái cũ là lạc hậu, lỗi thời, ngay cả khi ông không có ý định tìm kiếm cái mới, tươi trẻ, hiện đại, bắt mắt để áp dụng cho tranh của mình. Nguyễn Phan Chánh luôn hướng về quá khứ, về tích xưa, cội nguồn. Với ông, không gì có thể thay thế được những hình ảnh thôn quê giản dị, mộc mạc. Ông không tìm kiếm sự mới mẻ mà chỉ đơn giản là mô tả cuộc sống bình dị trong những bức ảnh của mình. Bức tranh này là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách và quan niệm thẩm mỹ của Nguyễn Phan Chánh.
Nguồn internet (theo dantri)