Tranh sơn mài Nguyễn Gia Trí vượt ngưỡng hơn 2 Triệu USD

Hong Kong, tối ngày 29/3/2025 – Thế giới nghệ thuật vừa chứng kiến một cột mốc đáng tự hào cho hội họa Việt Nam khi bức tranh sơn mài “Le Trois Femmes” (Ba Phụ Nữ) của danh họa Nguyễn Gia Trí được bán với giá kỷ lục 16,1 triệu HKD (tương đương hơn 2 triệu USD, khoảng 53 tỷ đồng) trong phiên đấu giá “Đi Tìm Vĩnh Cửu: Bộ Sưu Tập Của Philippe Damas” do nhà đấu giá danh tiếng Christie’s tổ chức. Con số này vượt xa mức dự đoán ban đầu tới hơn 4 lần – từ 4 triệu HKD (13,1 tỷ đồng) – khẳng định sức hút mãnh liệt của nghệ thuật Việt Nam trên trường quốc tế.

Tác Phẩm Đỉnh Cao Của Sơn Mài Việt Nam

“Le Trois Femmes”, được Nguyễn Gia Trí sáng tác vào năm 1934 với kích thước 116,5 x 89,5 cm, là một kiệt tác sơn mài mang đậm dấu ấn văn hóa Việt. Bức tranh khắc họa hình ảnh ba người phụ nữ trong nét vẽ tinh tế, kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật sơn ta truyền thống Á Đông và phong cách hội họa hàn lâm phương Tây. Tác phẩm từng nằm trong tay danh họa Lê Phổ, được triển lãm tại bảo tàng ở Bỉ năm 2002, và nay thuộc bộ sưu tập của Philippe Damas – một nhà sưu tầm người Pháp đam mê nghệ thuật Đông Nam Á sau nhiều năm sinh sống tại châu Á.

Tại cùng phiên đấu giá, một tác phẩm khác của Nguyễn Gia Trí – “Thuyền Ở Vịnh Hạ Long” – cũng gây chú ý khi đạt mức 504.000 HKD (khoảng 1,65 tỷ đồng). Cả hai bức tranh đều phản ánh tài năng vượt bậc của ông trong việc nâng tầm sơn mài Việt Nam, biến chất liệu truyền thống thành biểu tượng nghệ thuật hiện đại.

Đêm Đấu Giá Rực Rỡ Của Nghệ Thuật Đông Nam Á

Phiên đấu giá “Đi Tìm Vĩnh Cửu” quy tụ khoảng 50 tác phẩm nghệ thuật châu Á, với trọng tâm là Đông Nam Á, thu về tổng cộng 60,5 triệu HKD (gần 7,8 triệu USD). Ngoài Nguyễn Gia Trí, các họa sĩ Việt Nam khác như Mai Trung Thứ, Vũ Cao Đàm, Lê Phổ, Nguyễn Phan Chánh, Nguyễn Sáng, Tô Ngọc Vân, Bùi Xuân Phái và Nguyễn Tiến Chung cũng ghi dấu ấn với mức giá từ vài chục nghìn đến khoảng 4 triệu HKD (13 tỷ đồng).

Đặc biệt, bức “Đi Chợ Về” của Joseph Inguimberty – họa sĩ người Pháp từng giảng dạy hơn 20 năm tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương – đạt gần 12,5 triệu HKD (1,6 triệu USD). Ông là người có công lớn trong việc đặt nền móng cho nghệ thuật hiện đại Việt Nam cùng Victor Tardieu – nhà sáng lập trường mỹ thuật này.

Nguyễn Gia Trí – Huyền Thoại Hội Họa Việt Nam

Sinh năm 1908 tại Chương Mỹ, Hà Nội, Nguyễn Gia Trí tốt nghiệp Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm 1936 và được mệnh danh là “Nhất Trí” trong Tứ kiệt hội họa Việt Nam (cùng Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn, Nguyễn Tường Lân). Ông tiên phong trong việc sáng tạo khuynh hướng mới cho sơn mài, đưa nghệ thuật này lên đỉnh cao thế giới. Những triển lãm cá nhân đầu tiên của ông vào năm 1939-1940 đã gây tiếng vang lớn.

Năm 1989, Bộ Văn hóa Việt Nam công nhận ông là một trong những họa sĩ đương đại có đóng góp quan trọng cho nền nghệ thuật tạo hình hiện đại. Trước khi qua đời tại TP.HCM năm 1993, ông để lại di sản đồ sộ, với hai tác phẩm được công nhận là bảo vật quốc gia: “Vườn Xuân Trung Nam Bắc” (Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM) và “Bình Phong” (Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam). Ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật năm 2012.

Sức Hút Của Tranh Việt Trên Đấu Trường Quốc Tế

Trước “Ba Phụ Nữ”, bức “Làng Quê Giữa Rặng Chuối” của Nguyễn Gia Trí từng được đấu giá 1,08 triệu USD tại Drouot Estimations (tháng 12/2022). Giai đoạn 2020-2021 đánh dấu đỉnh cao của tranh Việt triệu đô, với kỷ lục thuộc về “Chân Dung Cô Phương” của Mai Trung Thứ (3,1 triệu USD tại Sotheby’s). Tuy nhiên, từ năm 2023, kinh tế toàn cầu gặp nhiều thách thức, ảnh hưởng phần nào đến giá trị tranh Việt trên sàn quốc tế.

Dẫu vậy, thành công của “Ba Phụ Nữ” tại Hong Kong một lần nữa minh chứng tài năng vượt thời gian của Nguyễn Gia Trí và vị thế ngày càng vững chắc của nghệ thuật Việt Nam trong lòng giới mộ điệu toàn cầu. Đây không chỉ là niềm tự hào của người yêu nghệ thuật Việt, mà còn là lời khẳng định: sơn mài Việt Nam vẫn đang “đi tìm vĩnh cửu” trên hành trình chinh phục thế giới.